Người Nhật đã dạy con tự lập như thế nào?

>> BÍ QUYẾT HỌC KANJI “CHẤT LỪ”

>> Tổng hợp 4 cách học tiếng Nhật hiệu quả nhanh nhất thế giới

>> 4 bước tự giới thiệu bản thân bằng tiếng Nhật siêu hấp dẫn

Chúng ta biết tới việc dạy con tự lập, thả con ra ngoài theo cách của các bà mẹ Tây, vậy nhưng thực ra việc nuôi con theo “Tây” khó lắm vì đó là cả một sự khác biệt rất xa về văn hoá, quan điểm sống, môi trường và cả điều kiện tự nhiên. Do đó, nếu để nói về việc “thích” học tập đất nước nào trong cách giáo dục và nuôi dạy trẻ, thì tôi “mê” mẹ Nhật hơn cả.
Cùng là một quốc gia châu Á với nhiều nét văn hoá tương đồng, vậy nhưng mẹ Nhật lại có cách dạy con rất tài tình. Chúng ta hãy tìm hiểu xem những bà mẹ Nhật dạy con tự lập như thế nào.

Khi bé đi học

Trẻ con Nhật khi đến lớp phải tự mình thay quần áo, giày dép

Kể cả khi ở nhà hay đi học, ba mẹ đều khuyến khích con tự làm những việc cá nhân của mình. Trẻ em Nhật tự mình mặc quần áo, mang giày và xách đồ của mình. Trẻ em Nhật thay đồ rất nhiều khi đến trường. Khi mới đến lớp, bé phải tháo giày ra và thay bằng dép đi trong nhà. Nếu có giờ học thể dục, bé cũng phải tự thay đồ và giày trong giờ ra chơi. Khi tham gia các câu lạc bộ, bé lại thay đồ cho phù hợp với nội dung câu lạc bộ mà mình tham gia.

Trẻ em Nhật dọn dẹp lớp học mỗi ngày

Bé phải thu dọn bàn ghế và phòng học của mình sau giờ học. Việc này được phân công đều cho tất cả các bạn trong lớp. Những công việc thường thấy là lau bảng, giặt khăn lau, quét lớp…

Thời gian học ở Nhật thường kéo dài từ sáng tới chiều. Các bé thường được mẹ chuẩn bị bữa ăn mang theo và tự ăn trong những giờ nghỉ trưa. Việc một đứa trẻ nhỏ tự ăn và dọn dẹp phần ăn của mình là điều hết sức bình thường ở Nhật. Thậm chí, có bé mới học cấp 1 đã có thể nấu ăn.

Lớp học thu hoạch khoai lang

Ngoài những tiết học trong lớp, bé sẽ được tham gia vào các lớp học ngoại khóa sau giờ học. Có rất nhiều khóa học cho bé, những câu lạc bộ nữ công dạy bé thêu thùa may vá hay nấu những món ăn thông thường hoặc những câu lạc bộ thể thao như bắn cung, tập võ…

Trẻ mẫu giáo có thể được ba mẹ đưa đến trường nhưng khi lên lớp 1, các bé đã có thể tự đi một mình đến trường rồi.

---

Tập cho bé ngay từ nhỏ

Nên bắt đầu từ những việc đơn giản, như việc cho trẻ tự mặc quần áo chẳng hạn. Dạy bé phân biệt mặt trước sau, trái phải, dạy bé mặc quần áo như thế nào. Có thể bé sẽ mất rất nhiều thời gian trong những lần đầu tiên. Nhưng mẹ nên kiên nhẫn, khuyến khích hoặc khen ngợi bé thay vì làm dùm bé. Sau một vài lần, bé hoàn toàn có thể tự mặc quần áo một cách nhanh chóng.

Tập cho bé tự gấp quần áo của mình hay chỉ đơn giản là đem cất ly nước bé vừa uống xong có thể giúp bé tự lập hơn trong các hoạt động hằng ngày của mình. Mẹ cũng có thể cho bé làm “chân chạy vặt” mỗi khi mẹ làm bếp, vừa tăng cơ hội gần gũi giữa mẹ và bé vừa giúp bé tự lập hơn

Bắt đầu từ những việc đơn giản và tăng dần mức độ khó lên khi bé đã quen dần. Như khi bé quen với việc cất đồ chơi sau khi chơi, mẹ có thể khuyến khích bé tự dọn dẹp phòng của mình hoặc giúp mẹ làm những công việc nhà đơn giản. Mẹ cũng nên chú ý là không nên la mắng bé khi bé chưa thể tự mình làm được những việc đó. Việc la mắng bé chỉ làm bé mất tự tin với khả năng của mình. Thay vào đó, mẹ có thể nhẹ nhàng hướng dẫn cho bé cách làm một lần nữa.

Khi trẻ tập ăn, để hạn chế bát đũa đổ vỡ và các con bôi bẩn lung tung, cha mẹ Nhật thường trải một tấm thảm nhựa dưới chân ghế ăn, bát, đũa cũng dùng những loại bằng nhựa, được thiết kế đặc biệt phù hợp với khả năng cầm của trẻ và thực phẩm cũng luôn cắt gọn đến phức trẻ có thể tự xúc mà không gặp rắc rối.
Trên bàn ăn, cha mẹ Nhật lúc nào cũng đặt một chiếc khăn ướt và một chiếc khăn ăn để trẻ có thể học theo người lớn tự vệ sinh cho sách. Bồn rửa mặt và đánh răng quá cao thì mẹ Nhật sẽ thiết kế một chiếc ghế để con trèo lên. Quần áo nhiều cúc con chưa biết cởi thì mẹ Nhật sẽ thiết kế những loại khoá kéo, kim băng cài hoặc cúc bấm đơn giản để con có thể tự mặc quần áo.
Về giày dép, luôn có một hình ngôi sao hoặc hoạ tiết nhỏ thêu vào để con biết phân biệt giày trái – phải mà tự đi đúng chân. Ở nhà muốn con biết tự cất đồ chơi thì cha mẹ sẽ làm một vài chiếc giỏ, trên đó dán đề can hiển thị loại đồ chơi được phép bỏ vào giỏ để trẻ hiểu qui tắc mà phân loại, cất giữ đúng chỗ.

---

Đừng chỉ trích kết quả

Mỗi chúng ta khi làm việc tốt ai cũng mong muốn nhận được lời khen từ mọi người. Và trẻ con cũng vậy. Theo các chuyên gia, việc giáo dục trẻ mầm non điều quan trọng là quá trình để trẻ khám phá, học cách làm và rút ra kinh nghiệm tự lập cho lần sau chứ không phải kết quả như thế nào.

Cha mẹ Nhật quan niệm rằng chúng ta làm việc rất nhiều lần mới có thể thành thạo, nên khi trẻ bắt đầu làm dù có chậm hay sai sót thì cũng là chuyện rất bình thường. Do đó mà mẹ Nhật không bao giờ chê trách con cái, ngược lại họ luôn khích lệ để trẻ hào hứng và tự lập hơn.

Nguồn: Akira

Read More

“Tuyệt chiêu” nuôi dạy con của bà mẹ Nhật

>> HỌC TIẾNG NHẬT CÓ KHÓ HAY KHÔNG?

>> 4 bước tự giới thiệu bản thân bằng tiếng Nhật siêu hấp dẫn

>> Mẫu câu chúc mừng sinh nhật bằng tiếng Nhật siêu đáng yêu 

1. Khi đi ngủ, ăn uống, hay ngay cả khi thay tã cho con, hãy nói chuyện với con vì đó là những thời điểm thích hợp. Hãy dành thời gian có cuộc trò chuyện dài với con. Việc này càng thường xuyên càng tốt.

2. Hằng ngày hãy cùng con chơi “ú òa”. Đặt bé ngồi đối diện với bạn. Sau đó, bạn đặt tay lên mặt và nói “ú…”. Khi bỏ tay ra khỏi mặt bạn sẽ kêu “òa” thật to với bé, vừa chơi vừa kết hợp sắc thái và âm thanh, làm nhiều lần cũng được, khi nào trẻ không hứng thú nữa thì thôi. Gương mặt của bố mẹ phải có sắc thái phong phú, không nên chỉ có một kiểu biểu cảm, thay đổi biểu cảm khác nhau để cho trẻ vận dụng trí não đoán xem mỗi lần tay mẹ mở ra sẽ có biểu cảm gì.

3. Cho con mặc quần áo màu sắc sặc sỡ, sáng màu. Màu sắc giúp kích thích khả năng tập trung của trẻ, khả năng tập trung là nền móng của khả năng học tập sau này.

 4. Thường xuyên chơi trò cưỡi ngựa nhong nhong. Để bé trên lưng và chơi trò cưỡi ngựa, những bé hiếu động sẽ rất thích trò này. Vừa bò vòng quanh, mẹ (hoặc bố) vừa nói lớn: Nhong, nhong liên tục. trò chơi này sẽ giúp cho trẻ có khả năng cân bằng, phát triển hệ thần kinh vận động.

5. Không dùng ngôn ngữ trẻ con để nói với bé. Bé lắng nghe tất cả những gì bạn nói và “lưu trữ” vào cái đầu bé nhỏ nhưng có dung lượng lưu trữ khổng lồ… Thay vì sử dụng những từ ngữ “trẻ con” theo ngôn ngữ của bé, hãy trò chuyện với trẻ như đang giao tiếp với người lớn, dùng ngôn ngữ của người lớn. Hãy nói chậm rãi, rõ ràng, và cố gắng càng đơn giản càng tốt.

6. Khi dạy con cách cầm thìa, phải ngồi cùng chiều để dạy con, không được ngồi ngược chiều với con, làm như thế sẽ khiến con bị loạn hướng.

7. Thường xuyên dạy con những trò chơi có sự lựa chọn. Ví dụ: “Con thích đồ chơi nào?”. Hãy đưa ra những lựa chọn rõ ràng, đơn giản, mỗi lần được lựa chọn đều giúp kích thích phát triển đại não của bé.

 8. Chơi trò đếm số trong lúc tắm. Đếm giọt nước nhỏ xuống, đếm bong bóng xà phòng, đếm ngón tay, ngón chân. Hãy dạy con đếm ngược từ 10 đến 0, đặc biệt chú ý cho con nhận thức về sự tồn tại của số 0.

9. Khi cha mẹ hứa một điều gì đó thì thường điều ấy gắn liền với một mong muốn, một nhu cầu của trẻ nên trẻ rất khát khao được cha mẹ thực hiện. Và trẻ sẽ ghi nhớ rất kỹ những gì cha mẹ đã nói. Vì vậy những việc đã hứa thì nhất định phải thực hiện, chỉ có như thế mới dạy cho con bạn biết giữ lời hứa.

10. Dạy con hiểu và biết dừng lại khi người lớn nói “dừng”. Khi nghe đến hiệu lệnh yêu cầu dừng, con phải biết dừng mọi động tác. Cách dạy này có giá trị rất quan trọng trong lĩnh vực giáo dục con.

Nguồn: Akira

Read More

Mẹ Việt và mẹ Nhật chăm trẻ sơ sinh

>> HỌC TIẾNG NHẬT CÓ KHÓ HAY KHÔNG?

>> 4 bước tự giới thiệu bản thân bằng tiếng Nhật siêu hấp dẫn

>> Mẫu câu chúc mừng sinh nhật bằng tiếng Nhật siêu đáng yêu 

Trẻ sơ sinh khi vừa đẻ ra rất non nớt và luôn được các mẹ chăm sóc hết sức cẩn thận, nhẹ nhàng tránh gây những tác động mạnh với con. Thế nhưng, nhiều trẻ sơ sinh ở Việt Nam thường được bảo bọc quá kĩ càng đôi khi lại là không tốt cho sự phát triển của trẻ. Theo quan điểm của Nhật Bản và ở nước ngoài nói chung, trẻ em khi sinh ra vẫn thường được để cho thoải mái vận động trong một giới hạn nhất định.

Còn ở Việt Nam, các em bé thường được bố mẹ quấn chặt tay chân trong lớp chăn hoặc tấm vải dày. Vì hầu hết các mẹ, đặc biệt là các bà và các cụ thường dạy rằng phải quấn chặt để bé không bị giật mình hoặc đưa tay làm xước mặt. Thế nên đến thăm những mẹ vừa sinh em bé ở các gia đình, thường sẽ thấy các em được quấn xung quanh một lớp chăn dày rất cứng nhắc, còn chỉ có một số ít gia đình là không theo quan niệm phải quấn chặt trẻ sơ sinh như vậy.

---

Có một sự khác biệt lớn giữa các ông bố bà mẹ Việt với cha mẹ nước ngoài mà với cả các mẹ Nhật là thói quen thường ngủ cùng con và ôm ấp các bé trong khi ngủ. Trong khi đó, ở nước ngoài, bố mẹ thường để các con ngủ riêng và dù thích hay không thì các bé vẫn tự ngủ một mình mỗi tối. Điều này đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nên tính cách tự lập từ nhỏ của trẻ con nước ngoài. Trong khi đó, ở Việt Nam, bố mẹ thường ôm ấp con cái cả khi ngủ khiến nhiều khi đó chính là lý do trẻ bị khó ngủ, ngủ mơ và còn khiến đứa trẻ quen dựa dẫm vào mẹ ngay từ nhỏ.

Đối với các gia đình nước ngoài, việc đo nhiệt độ nước khi pha sữa cho con hoặc nước tắm cho trẻ rất được các phụ huynh lưu tâm và đặc biệt chú ý. Mỗi gia đình trẻ nhỏ đều có một thiết bị đo nhiệt độ nước an toàn cho trẻ. Trong khi đó, các bà mẹ Việt thì thường chỉ dùng cảm nhận trực quan để xem nước tắm cho con đã vừa chưa, hay khi pha sữa cho con cũng vậy. Hiện nay, các thiết bị đo nhiệt độ nước được bán rất nhiều ở các trung tâm, siêu thị lớn và mỗi gia đình có trẻ nhỏ đều nên có thiết bị này để dùng cho trẻ. Tuy nhiên, các bà mẹ Việt lại thường hay đo nhiệt độ nước cho con bằng cảm quan.

---

Ninh xương nấu cháo cho con là thói quen của nhiều mẹ Việt
Cũng nói về việc chế biến đồ ăn cho bé, các bà mẹ Việt thường mách nhau dùng nước ninh xương để nấu cháo, nấu những món bổ dưỡng cho con. Trong khi đó, các mẹ Nhật thì thường chỉ dùng nước rau hoặc nước luộc củ đơn giản.

Mẹ Nhật chia riêng từng loại bột cho con còn mẹ Việt thích trộn lẫn

Thực đơn ăn dặm cho bé
Đặc biệt, khi nuôi con trong những năm tháng ăn dặm đầu đời của mẹ Việt và mẹ Nhật cũng có nhiều điểm khác biệt. Trong khi mẹ Nhật thường cho bé ăn dặm bằng những loại thức ăn được chế biến riêng biệt để cho bé làm quen dần và xem bé cảm nhận và thích nghi với mùi vị đặc trưng của từng loại thực phẩm. Còn mẹ Việt thì thường có xu hướng trộn lẫn tất cả các loại lại và nấu vì nghĩ rằng càng nhiều thứ càng bổ cho con.

---

Cho trẻ uống nước khi ăn

Bữa ăn của các bé Việt Nam lúc nào cũng có cốc nước bên cạnh

Một điểm nữa khi mẹ Việt cho con ăn khác với mẹ Nhật là chúng ta thường thấy khi mẹ cho bé ăn thường có cốc nước lọc ở bên cạnh để trong mỗi bữa ăn, bé sẽ ăn vài thìa bột lại uống một thìa nước. Còn ở Nhật bé sẽ không được vừa uống nước vừa ăn mà phải ăn hết thức ăn mới uống nước.

Trẻ con Nhật tập ăn thức ăn thô từ 7 tháng tuổi

Quá trình ăn dặm của trẻ
Trong phương pháp ăn dặm kiểu Nhật của người Nhật cũng có nhiều điểm khác biệt so với các bé được ăn dặm kiểu truyền thống ở Việt Nam. Điển hình nhất có thể thấy là các bé ở Việt Nam 12 tháng tuổi vẫn ròng rã được mẹ cho ăn cháo xay nhuyễn với các loại thức ăn khác được nghiền cùng. Thì các bé Nhật đã được mẹ cho tập nhai, tập ăn thức ăn thô hoặc cháo nguyên hạt và cơm nát cùng rau quả luộc có thể từ khi còn nhỏ hơn.

---

Số bữa ăn trong ngày

Trẻ Việt ăn nhiều số bữa ăn hơn trẻ Nhật. Hơn nữa, có thể thấy là thực đơn số bữa ăn của trẻ Việt nhiều hơn trẻ Nhật rất nhiều, trong khi các bé Việt Nam vẫn còi cọc, lười ăn biếng ăn. Người Nhật cho con ăn theo nhu cầu và không quan trọng bắt ép trẻ ăn quá nhiều đều đặn hàng ngày hàng giờ như ở Việt Nam.

Dụng cụ xay, nghiền thức ăn

Mẹ Nhật có nhiều dụng cụ xay nghiền còn mẹ Việt thường chỉ dùng 1 máy xay
Khi cần xay, nghiền thức ăn cho trẻ, người Nhật có rất nhiều dụng cụ chế biến thức ăn đa dạng và mỗi loại có một vai trò riêng biệt, có loại cũng đòi hỏi phải nghiền nát chuyên biệt riêng. Còn đối với các mẹ ở Việt Nam, hầu hết tất cả chỉ cho vào máy xay sinh tố là xong. Đó như là một công cụ đắc lực dành cho các bà mẹ.

---

Sự đối lập giữa mẹ Việt và mẹ Nhật trong cách cho con ăn

Khi cho con ăn, các bà mẹ thường phải lúc thì rong con khắp phố, lúc thì bật ca nhạc hoặc hoạt hình để nịnh trẻ ăn, còn các bà mẹ Nhật lại khác. Họ không dùng những phương pháp như vậy để dụ con ăn mà họ rất nghiêm khắc. Đến giờ ăn, trẻ Nhật thường được mẹ cho ngồi vào ghế và chỉ tập trung vào việc ăn đồ ăn mà thôi.

Trẻ lười ăn, biếng ăn

Tình trạng lười ăn, biếng ăn phổ biến ở Việt nam còn trẻ Nhật thì ít gặp.

Trẻ Việt thường lười ăn, biếng ăn và chán ngán trước mỗi bữa ăn. Trong khi đó, trẻ em Nhật Bản từ khi còn nhỏ đã luôn tỏ ra hứng thú, hào hứng khi đến giờ ăn để được khám phá thêm nhiều món ăn mới.

Nguon: Akira

Read More

NGỠ NGÀNG VỀ GIÁO DỤC MẦM NON NHẬT BẢN (P3)

Giáo dục mầm non Nhật Bản

>> BÍ QUYẾT HỌC KANJI “CHẤT LỪ”

>> Tổng hợp 4 cách học tiếng Nhật hiệu quả nhanh nhất thế giới

>> 4 bước tự giới thiệu bản thân bằng tiếng Nhật siêu hấp dẫn

Phần II : Học tập từ giáo dục Nhật Bản.

Là cha mẹ, ai cũng mong muốn con mình được giáo dục và dạy dỗ một cách tốt nhất, để sau này khi lớn lên bé sẽ làm chủ được cuộc sống, gặt hái được thành công, sống vui vẻ hạnh phúc. Chắc chắn nhiều bậc cha mẹ khi tìm hiểu về giáo dục Nhật Bản cũng muốn áp dụng cho con mình. Tuy nhiên, phải áp dụng sao cho hiệu quả ở môi trường Việt Nam thì vẫn còn là một câu hỏi lớn. Dưới đây, tôi xin được chia sẻ với các bậc phụ huynh một số quan điểm cá nhân về việc học tập và áp dụng các phương pháp giáo dục của Nhật Bản.

1. Rèn sức khỏe chứ không phải là mặc quần sooc

Nhiều bậc cha mẹ khi thấy trẻ con Nhật Bản mặc quần sooc để rèn luyện cũng muốn cho con mình làm theo. Nhưng theo tôi tốt nhất là ở Việt Nam thì không nên làm như vậy.

Xe đạp với chỗ ngồi dành cho trẻ được thiết kế đặc biệt, có cả chăn để phủ.

Do Nhật Bản có môi trường rất sạch, không bụi bẩn, ít vi khuẩn, nên hạn chế được nhiều loại bệnh lây qua đường hô hấp. Bố mẹ đưa trẻ tới trường bằng xe đạp hoặc đi bộ, nếu đi xe đạp trong trời lạnh họ cũng cho trẻ mặc quần áo ấm, thậm chí là quấn chăn cho trẻ trên suốt chặng đường, khi đến trường mới bỏ ra.

Trong lớp học có máy sưởi, nhiệt độ trong phòng luôn vào khoảng 20~25oC, nếu các bé chơi ở ngoài thấy lạnh thì sẽ tự vào trong phòng sưởi ấm. Vì vậy nên các bé không phải tiếp xúc với khí lạnh cả ngày, mà chỉ một vài khoảng thời gian thôi, và lúc đó cũng thường là lúc các bé chạy nhảy ngoài sân. Bên cạnh đó, dù nói là mặc quần sooc nhưng những khi quá lạnh hoặc với những bé có thể trạng sức khỏe yếu, thì các bé vẫn mặc quần tất rất ấm.

Mặc quần sooc và đi bộ nhiều hơn.

Mấu chốt ở đây là chú ý đến việc rèn luyện sức khỏe cho trẻ, mặc quần sooc vào mùa đông cũng là 1 trong vô số phương pháp mà thôi. Và mục đích là để rèn sức khỏe cho trẻ thì chúng ta có rất nhiều cách khác nhau, cho trẻ đi bộ nhiều hơn, cho trẻ dậy sớm tập thể dục, cuối tuần cho trẻ đi công viên, bơi lội, tập võ, chơi thể thao… tất cả đều tốt.

Các bậc cha mẹ cũng nên lưu ý đừng bắt trẻ làm quá sức, cần phải hiểu rõ thể trạng của con mình ở mức độ nào, nếu cháu vốn khỏe mạnh thì có thể cho rèn thể lực ở mức độ cao hơn, còn cháu vốn mảnh mai thì rèn ở mức độ vừa phải. Mỗi ngày rèn một chút, dần dần sức khỏe của trẻ sẽ tăng.

---

2. Học quan điểm chứ không bắt chiếc

Ở các nước phát triển như Nhật Bản, bất cứ hoạt động nào cũng được nghiên cứu tỉ mỉ và kỹ lưỡng sao cho phù hợp nhất với trẻ và điều kiện sống ở Nhật Bản. Cặp sách nặng bao nhiêu, dinh dưỡng bữa ăn như thế nào, hoạt động trong lớp tổ chức ra sao… thậm chí đến việc dạy bé đu xà cũng có được hướng dẫn trong gần 20 trang sách.

Trong điều kiện hiện nay, khi giáo dục nước nhà chưa thể phát triển được như giáo dục các nước tiên tiến, nên nhiều bậc phụ huynh rất muốn tự mình tìm hiểu và áp dụng các phương pháp dạy trẻ của nước ngoài cho con mình. Tôi thấy điều này là rất tốt, rất nên làm, tuy nhiên mình chỉ nên học theo quan điểm giáo dục của họ chứ không nên bắt chiếc hoàn toàn. Giống như câu chuyện rèn sức khỏe và mặc quần sooc vậy.

Một số quan điểm nên học hỏi như là:

+ Rèn sức khỏe.

+ Rèn thói quen tự lập, tự mình thực hiện những việc đơn giản như: ăn cơm, đánh răng, rửa mặt, mặc quần áo…

+ Rèn thói quen tự giác, chơi xong biết dọn đồ chơi, ăn xong biết cất bát ra chậu, ngủ dậy biết gập chăn, không cần bố mẹ nhắc nhở…

+ Rèn thói quen chịu khó suy nghĩ, tự mình giải quyết vấn đề.

+ Rèn tính cách thân thiện, hòa nhập với bạn bè…

Với mỗi mục tiêu thì có nhiều phương pháp rèn luyện khác nhau. Bố mẹ cần tìm hiểu xem con mình phù hợp với cách rèn luyện nào, vì mỗi bé có tính cách, thể chất, năng khiếu và sở thích khác nhau. Nếu một phương pháp hay nhưng không phù hợp với con mình mà cứ cố áp dụng, thì cũng giống như câu chuyện vì các bé gái mặc váy đầm rất đẹp nên cũng bắt bé trai mặc váy đầm!?

Không phải người Nhật dạy con như thế nào, người Mỹ rèn con ra sao, mà quan trọng nhất là tìm ra phương pháp phù hợp với con mình. Chỉ nên tìm hiểu về nền giáo dục của các nước khác để nắm được bản chất và hiểu được ý nghĩa thôi, không nên làm theo một cách máy móc.

—– Xem thêm: Hệ thống giáo dục của Nhật Bản

---

3. Yêu thương đúng cách

Dù là người Nhật hay người Việt thì tình yêu của bất cứ bậc cha mẹ nào dành cho con cũng là vô bờ bến. Tuy nhiên các bậc cha mẹ người Nhật có cách thể hiện tình yêu rất khác.

Con yêu, đừng đầu hàng, hãy cố gắng lên

Một lần tôi gặp hai mẹ con người Nhật đang đi bộ tới trường, hôm đó trời rất lạnh, sương phủ mờ cả kính, do chỉ mặc mỗi quần sooc nên em bé khóc và kêu “Lạnh quá mẹ ơi!” rồi khụy xuống đường.

Tôi nghĩ người mẹ sẽ chạy lại đỡ em bé dậy, điều mà ta thường thấy ở bất kì người mẹ ở Việt Nam nào, nhưng thật lạ kì, người mẹ không hề chạy tới đỡ bé dậy. Bà tiến lại gần, cúi xuống và nói với con “Con yêu, đừng đầu hàng, hãy cố gắng lên”, rồi đứng đợi ở phía trước. Em bé nghe mẹ nói vậy, sụt sịt một lúc, sau đó lau nước mắt bằng đôi bàn tay bé nhỏ nhưng đầy quyết tâm, đứng dậy và tiếp tục đi. Tôi thấy trẻ em Nhật quả thật là có ý chí cùng với nghị lực vô cùng mạnh mẽ, và các bé có được điều đó cũng là nhờ cách dạy con của người Nhật.

Che chở, chăm nom con trẻ là bản năng của cha mẹ, nhưng liệu trẻ có lớn, có trưởng thành, có tự lập được hay không nếu cứ lớn lên trong sự che chở tuyệt đối của cha mẹ?

Thiết nghĩ là cha mẹ thì ai cũng thương yêu con mình hết mực, ai cũng muốn con mình được ăn ngon mặc đẹp, gặp nhiều may mắn và thuận lợi trong cuộc sống, còn khi thấy con đau thì lòng mình đau hơn dao cắt, các bậc cha mẹ người Nhật cũng vậy. Nhưng dường như chính vì họ hiểu điều gì là tốt nhất cho con mình, nên dù thấy con phải chịu rét, phải chịu khổ, dù trong lòng họ đau nhói nhưng họ vẫn cắn răng chịu đựng, bởi họ biết rằng cần phải trải qua quá trình rèn luyện nghiêm khắc về thể chất và tinh thần, trải qua những thử thách khó khăn, thì mai sau con trẻ mới có thể trở thành một người xuất sắc, gặt hái được thành công và vinh quang. Với họ, yêu con không phải là tìm mọi cách để bao bọc, trở che cho con, yêu con là làm sao cho con nên người.

Tôi thấy quan điểm dạy con của người Nhật có phần rất gần với câu tục ngữ “thương cho roi cho vọt” của ông cha ta ngày xưa.

—–Xem thêm: Giáo dục giới tính cho trẻ em tại Nhật

---

4. Bố mẹ cũng cần phải học

Tiến sĩ Alan Phan – một nhà kinh doanh rất nổi tiếng từng nói rằng: “Khi làm ăn thua cuộc, tôi thường nói “mình ngu rồi, làm lại thôi”. Nhưng dạy con thì khó hơn chục lần điều hành doanh nghiệp, và đau đầu hơn nhiều vì không thể “làm lại được”.

Tôi thấy quan điểm này rất đúng, nuôi dạy con cái là việc vô cùng khó khăn, vì con trẻ thay đổi theo từng giai đoạn, từng thời kì, từng lứa tuổi, nên cha mẹ phải rất sâu sắc, rất tâm lý, và có kiến thức đầy đủ thì mới có thể nuôi dạy con tốt được. Để có thể đạt được thành tựu trong kinh doanh, hay bất cứ công việc nào, một người bình thường ít nhất cũng phải trải qua 4 năm học đại học, có thể còn học tới thạc sĩ, tiến sĩ, chưa kể sau đó là cả một thời gian dài lăn lộn ngoài thương trường cho đến khi gặt hái được thành công. Để làm việc tốt, chúng ta phải học nhiều như thế, vậy mà chúng ta lại chẳng được trải qua trường lớp huấn luyện nào về cách nuôi dạy con tốt cả. Một việc đã khó hơn, lại ít được đào tạo hơn, đương nhiên chúng ta khó có thể làm tốt.

Một buổi học về cách dạy trẻ sử dụng đồ gia dụng tại trường mầm non.

Các bậc phụ huynh của Nhật Bản khi đưa trẻ đi mẫu giáo cũng phải học rất nhiều. Có rất nhiều loại sách về dạy con, tại trường mẫu giáo cũng phát rất nhiều các loại tờ rơi, tờ hướng dẫn về cách dạy con và chăm sóc con. Các bố mẹ người Nhật rất ham học, họ dành rất nhiều thời gian để đọc sách và các loại tài liệu về nuôi dạy con, ngày cuối tuần các bậc cha mẹ cũng thường đến tham dự các buổi trao đổi, chia sẻ… về phương pháp và kinh nghiệm nuôi dạy con do phường, quận tổ chức.

Tôi thấy rằng chính nhờ tinh thần ham học của các bậc cha mẹ, mà con cái của họ cũng có được một điều kiện giáo dục tốt hơn, từ đó trẻ có được một sự phát triển tốt, và một tương lai rộng mở hơn. Giáo dục gia đình có ảnh hưởng còn lớn hơn cả giáo dục ở trường lớp. Bởi vai trò của trường lớp là truyền đạt tri thức và trí tuệ cho trẻ, còn gia đình mới chính là nơi hình thành nhân cách và tính cách của trẻ.

—–Xem lại phần 1: Ngỡ ngàng về giáo dục mầm non Nhật Bản (P1)

Read More